Sylwester Adamczyk i Henryk Szewczyk odsłaniają „Tajemnice sądeckiej bezpieki”

Książka Sylwestra Adamczyka i Henryka Szewczyka „Tajemnice sądeckiej bezpieki” trafiła do księgarń pod koniec 2020 roku a więc aż 30 lat po ostatecznym rozformowaniu owianej ponurą sławą Służby Bezpieczeństwa. Na przestrzeni tych 30 lat, głównie młode pokolenia Polaków zdążyły już zapomnieć, a może nawet w ogóle nie zauważyć, historii „organu bezpieczeństwa państwa”, który działał w tzw. Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1956-1990. Następczyni PRL-u, tj. III RP, zadała sobie bowiem bardzo dużo trudu, żeby rozmyć a nawet zamieść pod dywan tragiczne dla Polaków w skutkach dokonania tej przestępczej organizacji o charakterze zbrojnym i mafijnym, której jedynym celem było zniewolenie i sterroryzowanie społeczeństwa polskiego. W tym celu Służba Bezpieczeństwa nie wahała się podejmować najbardziej nikczemnych i zbrodniczych działań. A potem włos z głowy zdrajcom i mordercom z SB nigdy nie spadł! W ten sposób w zapomnienie odchodzą fakty, że jeszcze w 1989 roku ta służba specjalna Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej zatrudniała prawie 25 tys. funkcjonariuszy, którzy nadzorowali blisko 100 tys. tajnych współpracowników (TW) w Polsce. Warto sobie uświadomić, że na jednego funkcjonariusza SB przypadało statystycznie 1564 obywateli a tajni współpracownicy stanowili ok. 0,2 proc. ogółu społeczeństwa PRL! Tak, tak, drogi Czytelniku, byliśmy, jako społeczeństwo, cały czas inwigilowani – nie tylko na co dzień i od święta, ale także w domu i w pracy.

„Tajemnice sądeckiej bezpieki”, książka autorstwa Sylwestra Adamczyka, sądeckiego fotografika i wydawcy i Henryka Szewczyka, zmarłego w 2017 roku dziennikarza i wybitnego działacza opozycji antykomunistycznej na Sądecczyźnie, trafia do Czytelników jakby w ostatniej chwili. Wszak ciągle żyje jeszcze wielu świadków i bohaterów tamtych wydarzeń. Wszyscy dostaliśmy od Autorów szansę, żeby nie tylko przypomnieć sobie minione czasy, ale także przejrzeć się w jakże krzywych lustrach tamtych dni. Z tego punktu widzenia „Tajemnice sądeckiej bezpieki” (tom 1) mają walor nie tylko dokumentu historycznego, ale przede wszystkim stanowią ciągle żywe i aktualne didaskalia do dziejącej się na naszych oczach historii Sądecczyzny. Wystarczy tylko wymienić nazwiska, opisanych w książce przez Adamczyka i Szewczyka, na podstawie akt zgromadzonych w Instytucie Pamięci Narodowej, 10 osób zarejestrowanych przez SB jako tajni współpracownicy SB: Anna Lipińska-Zwolińska, Jerzy Wideł, Adam Sobczyk, Mariusz Darlecki, Marek Wystarczyk, Benedykt Kafel, Marek Eilmes, Franciszek Palka,  Jacek Zaremba, Ryszard Florek, żeby uświadomić sobie zakres inwigilacji, której Sądeczanie poddani zostali w PRL-u przez SB. Wróg czaił się wszędzie a najczęściej ukryty był za „przyjaznym” obliczem koleżanki i kolegi z pracy, urzędnika w biurze, także współpracownika z NSZZ „Solidarność” czy towarzysza przypadkowego, okolicznościowego spotkania.

Jak stwierdza Sylwester Adamczyk we wstępie do książki i powtarza w wywiadzie, którego udzielił red. Jagience Michalik z „Sądeczanina” – zob. Wywiad Sądeczanin październik002: „Służba Bezpieczeństwa starała się ogarnąć swoimi działaniami i inwigilacją jak najszerszy obraz peerelowskiej rzeczywistości. Podobnie jak w Nowym Sączu, było w całej Polsce. Nie było dla SB informacji błahych, nieważnych. Z tych często z pozoru drobnych szczegółów, spływających z różnych środowisk, resortowi analitycy tworzyli całość, będącą podstawą do kontroli społeczeństwa, rozpracowywania i prześladowania niewygodnych dla PRL osób i środowisk”.

Książka Adamczyka i Szewczyka nie ogranicza się tylko do relacji z werbunku osób, na których SB zagięła parol i z opisu donosów składanych przez osoby zarejestrowane jako TW. Prawdziwie sensacyjny obraz szkicują Autorzy w tej  części książki, która dotyczy środowiska funkcjonariuszy sądeckiej SB. Padają dziesiątki nazwisk w tym tzw. oficerów prowadzących osób zarejestrowanych w aktach IPN jako TW: Bogdana Kasprzyka, Zbigniewa Kucharza, Zygmunta Sokoła, Adama Kuny, Stefana Sławeckiego, Stanisława Dudzika, Zygmunta Winiarczyka, Edwarda Bilika, Franciszka Kubuszka, Jerzego Woźniaka, Krzysztofa Trenzingera, Andrzeja Szczepańskiego, Andrzeja Chmielowskiego, Krzysztofa Pychy, Janusza Włodarczyka. Biografie esbeków, nawet jeśli fragmentaryczne,  uwiecznione przez Adamczyka i Szewczyka, nadały książce „Tajemnice sądeckiej bezpieki” ponadregionalnego charakteru. Podniosły rangę książki na poziom ogólnopolski. Mechanizmy operacyjnego działania SB były wszędzie podobne i Czytelnik „Tajemnic sądeckiej bezpieki” dostaje przy okazji,  pod lupą, obserwowanej przez Adamczyka i Szewczyka Sądecczyzny, kompletne instrumentarium do zrozumienia „fenomenu” Służby Bezpieczeństwa jako zbrojnego ramienia PZPR.  Chapeau bas!

Pajęczynę utkaną przez SB Autorzy „Tajemnic sądeckiej bezpieki” sfotografowali z chłodnym dystansem, który trzeba docenić. Na pewno pomogły dziesiątki lat, które minęły od tamtych mrocznych wydarzeń. Jerzy Giza, honorowy obywatel Nowego Sącza, w posłowiu do książki Sylwestra Adamczyka i Henryka Szewczyka tak napisał:

„Nikt za nikogo życia nie przeżyje i dlatego sam przed sobą oraz Bogiem, jeśli wierzy, powinien się z niego rozliczyć, bo każdy najlepiej wie, co robił. Autorzy tej książki – ważnej dla sądeckiej historiografii i biografistyki – nie stroją się w szaty sędziów, a jedynie – jako obiektywni kronikarze – zatrzymują sprawy i ludzi w kadrach minionej historii…”.

Cóż można dodać więcej – dzisiaj, u progu 2021 roku, gdy już wiadomo, że „czynniki polityczne” i wymiar (nie)sprawiedliwości III RP nigdy nie zamierzał rozliczyć zbrodni i przestępstw SB i ich TW przeciwko narodowi polskiemu. Sprawa jest zamknięta a konsekwencje tego faktu dla  Polski dramatyczne. To jest jednak temat na inne opowiadanie!

Sylwester Adamczyk zapowiada 2 tom „Tajemnic sądeckiej bezpieki”. Nie ukrywam, że czekam na realizacje tych zapowiedzi z wielką niecierpliwością.

Ps. Media sądeckie nie zainteresowały się książką Adamczyka i Szewczyka w jakiś szczególny sposób. Na przykład „Dobry Tygodnik Sądecki” Wojciecha Molendowicza w ogóle przemilczał „Tajemnice sądeckiej bezpieki”. Natomiast wywiady z Sylwestrem Adamczykiem ukazały się na łamach „Sądeczanina” zob. Wywiad Sądeczanin październik002 i „Gazety Krakowskiej – zob. https://gazetakrakowska.pl/nowy-sacz-sylwester-adamczyk-rozwiewa-mity-na-temat-sadeckiej-bezpieki-nie-bylo-blahych-donosow/ar/c1-15283998.

Nie byłbym sobą, gdybym nie wspomniał o starciach polemicznych, do których doszło na kanwie książki Adamczyka i Szewczyka na łamach „Sądeczanina”. Przed przystąpieniem do pisania niniejszej recenzji z artykułu zob. https://sadeczanin.info/rozmowy-sadeczanina/burza-po-tekscie-miesiecznika-sadeczanin-idzie-o-tajemnice-sadeckiej-bezpieki, dowiedziałem się, że uzupełnieniem wywiadu, którego „Sądeczaninowi” udzielił Sylwester Adamczyk, był „dwugłos spierających się o publikację lokalnych historyków Tomasza Podgórskiego i Jakuba Bulzaka”. I dalej redakcja informowała w powyżej podlinkowanym artykule: „To dwie skrajnie różne recenzje, w których aż  kipi od emocji”. Zaintrygowany dotarłem do ww. publikacji, które niniejszym udostępniam Czytelnikom mojego portalu – zob. Sądeczanin październik. To nie był jednak koniec sporów medialnych dotyczących (jak się okazało) nie tylko „Tajemnic sądeckiej bezpieki”. Bo już w listopadzie 2020 roku na łamach miesięcznika „Sądeczanin” ukazała się obszerna polemikę z recenzją Jakuba Bulzaka autorstwa wspomnianego już wcześniej Jerzego Gizy – zob. Prawda czasu001. Jak widać Giza wziął w obronę publikację Adamczyka i Szewczyka, poddając krytyce recenzję Bulzaka opublikowaną w „Sądeczaninie” w październiku 2020 roku.

Recenzja Jakuba Bulzaka wzburzyła także krew w żyłach Sylwestrowi Adamczykowi, bo wysłał do redakcji „Sądeczanina” mocną ripostę Jakubowi Bulzakowi zatytułowaną „Recenzencki paszkwil, czyli prywatne odgrywki Jakuba Marcina Bulzaka” – zob. Recenzencki paszkwil czyli prywatne odgrywki Jakuba Marcina Bulzaka – po korekcie. I nie byłoby w tym polemicznym starciu na linii Bulzak – Adamczyk nic nadzwyczajnego, gdyby nie fakt, że redakcja „Sądeczanina” nie opublikowała do dzisiaj artykułu Sylwestra Adamczyka pt. „Recenzencki paszkwil, czyli prywatne odgrywki Jakuba Marcina Bulzaka”. Szkoda, że „Sądeczanin”, którego przecież wieloletnim redaktorem naczelnym był śp. Henryk Szewczyk, współautor „Tajemnic sądeckiej bezpieki”, tak bezceremonialnie wystąpił przeciwko uniwersalnym wartościom kodeksu etyki dziennikarskiej!

A teraz Czytelnicy mojego portalu, całkowicie przypadkowo, jako pierwsi mają możliwość zapoznać się z pełną dokumentacją dotyczącą burzy medialnej z „Tajemnicami sądeckiej bezpieki” w tle.

Od redakcji! Na zdjęciu tytułowym Sylwester Adamczyk (po lewej) – foto: Jakub Adamczyk i Henryk Szewczyk (po prawej) – foto: Sylwester Adamczyk.

Książkę Sylwestra Adamczyka i Henryka Szewczyka pt. „Tajemnice sądeckiej bezpieki”, wydaną przez Wydawnictwo „W SĄCZU” w 2020 roku, można kupić wysyłkowo przez konto na Allegro – WSączu, a także w księgarni wysyłkowej http://gadowskiksiegarnia.pl/ i w księgarniach: Wydawnictwa BIBLOS w Nowym Sączu, Tarnowie i Krynicy, „Alfabet” w Nowym Sączu – ul. Jagiellońska 5, „Astex” w Nowym Sączu – Aleje Wolności 37 i „Janko” w Starym Sączu – Rynek 12.