Pismo z dnia 28 marca 2019 r. – znak L.dz.MAP/ORO/083/2019 – Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Małopolskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa nie pozostawia złudzeń osobom pełniących samodzielne funkcje techniczne przy realizacji budowy chodnika dla pieszych przy drodze woj. nr 981 w Wilczyskach. Osuwisko i katastrofę budowlaną w Jeżowie czas rozliczyć; przynajmniej od strony projektowo-inżyniersko-nadzorczej. Czynności dowodowe trwają. Czas pokaże, co z tego wyniknie. Pismo przekazuję do wiadomości Czytelników „Gorlic i Okolic”, zob. 
Poniżej przedstawiam treść wniosku, o podjęcie postępowania o ustalenie odpowiedzialności zawodowej wobec winnych rażących zaniedbań projektowych i budowlanych przy realizacji budowy chodnika dla pieszych przy drodze woj. nr 981 w Wilczyskach, który złożyłem 26 stycznia 2019 roku do Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Małopolskiej Izby Inżynierów Budownictwa w Krakowie. Bez pomocy komentatora „wma” nie byłbym w stanie takiego wniosku napisać, o czym dla porządku informuję.
OKRĘGOWY RZECZNIK ODPOWIEDZIALNOŚCI ZAWODOWEJ
MAŁOPOLSKA IZBA INŻYNIERÓW BUDOWNICTWA W KRAKOWIE
- Czarnowiejska 80, 30-054 Kraków
Szanowny Pan Janusz Marian i Rzecznicy Odpowiedzialności Zawodowej
Składam niniejszym wniosek o podjecie postępowania o ustalenie odpowiedzialności zawodowej wobec winnych rażących zaniedbań projektowych i budowlanych przy realizacji budowy chodnika dla pieszych przy drodze woj. nr 981 w Wilczyskach w gminie Bobowa. Wnoszę o potwierdzenie odbioru niniejszego zgłoszenia pocztą zwrotną. Wszelką korespondencję w przedmiotowej sprawie proszę kierować na adres elektronicznej skrzynki redakcji czasopisma „Bobowa Od-Nowa” Macieja Rysiewicza – pow1@o2.pl!
W 2017 roku (na przełomie sierpnia i września) w Wilczyskach (gmina Bobowa, powiat Gorlice, województwo małopolskie) na skutek utraty stateczności i/lub destrukcji żelbetowych elementów, z których wykonano ścianę oporową przy jednym z przystanków autobusowych doszło do znacznego uszkodzenia korpusu drogi wojewódzkiej nr 981. Ścianę oporową wykonała firma Hażbud sp. z o. o. z Gorlic, a inwestorem była Gmina Bobowa. Do utraty stateczności i/lub destrukcji żelbetowych elementów doszło po 3 latach od końcowego odbioru robót. Ww. katastrofa budowlana została opisana w materiałach prasowych Macieja Rysiewicza, które znajdują się pod zbiorczym linkiem, zob. https://gorliceiokolice.eu/tag/katastrofa-budowlana/ na portalu „Gorlice i Okolice” – www.gorliceiokolice.eu, wydawanym, redagowanym i należącym do Macieja Rysiewicza.
MWINB w Krakowie zakwalifikował to zdarzenie jako katastrofę budowlaną, zob. m. in. Postanowienie MWINB: https://gorliceiokolice.eu/wp-content/uploads/2018/06/postanowienie-nr-392_2018.pdf. Inwestor (Gmina Bobowa, reprezentowana przez burmistrza Bobowej Wacława Ligęzę), zarządca drogi, zob. m. in. pismo: https://gorliceiokolice.eu/wp-content/uploads/2018/06/pismo-o-zmiane-postanowienia-winb.pdf oraz wykonawca robót zgodnie twierdzą, że nie doszło do katastrofy budowlanej, burmistrz Bobowej określa to zdarzenie „oberwiskiem”(?). Niezależnie od tego, jak zakwalifikujemy to zdarzenie (czy jako katastrofę budowlaną, czy jako „awarię obiektu budowlanego”) jest niezaprzeczalnym faktem, że powstała znaczna szkoda materialna (szacowana ostatnio na ponad 200 tys. złotych) oraz zagrożenie dla użytkowników ruchliwej drogi wojewódzkiej nr 981 – i że uczestnicy procesu budowlanego pełniący samodzielną funkcją techniczną w budownictwie (projektant, wykonawca, inspektor nadzoru inwestorskiego) nie dopełnili obowiązków, jakie nakłada na nich ustawa prawo budowlane. Z ubolewaniem trzeba także podkreślić, że do dnia dzisiejszego nie naprawiono uszkodzonego korpusu drogowego w tym chodnika dla pieszych i zatoki przystanku autobusowego, który dokładnie w tym miejscu został zlokalizowany. Z fotoreportażem z miejsca zdarzenia/katastrofy można zapoznać się m. in. tutaj: https://gorliceiokolice.eu/2018/07/nad-oberwiskiem-w-jezowie-fotoreportaz-w-czynie-spolecznym-specjalnie-dla-burmistrza-waclawa-ligezy-22-lipca-dedykowany/.
Projektant, mgr inż. Andrzej Olszowski (nr uprawnień MAP/0078/ZHOD/04) dostarczył inwestorowi (Gmina Bobowa, reprezentowana przez burmistrza Wacława Ligęzę) niekompletny projekt budowlany (w projekcie brak obliczeń statycznych ściany oporowej, brak danych w jaki sposób należy wykonać zbrojenie żelbetowych elementów konstrukcyjnych – nie ma żadnego rysunku, nie ma wykazu stali zbrojeniowej).
Informację o dostępie do projektu budowlanego, opracowanego przez mgr inż. Andrzej Olszowskiego zamieściłem w materiale prasowym, zob. https://gorliceiokolice.eu/2018/05/o-katastrofie-budowlanej-w-jezowie-raz-jeszcze/. W tekście znajdują się aktywne linki do pełnej przedmiotowej dokumentacji, m. in. https://gorliceiokolice.eu/wp-content/uploads/2018/11/olszowski_przekroje-konstrukcyjne.pdf.
Trzeba także podkreślić, że przedmiotowy, wadliwy projekt został zatwierdzony przez Wojewodę Małopolskiego, zob. https://gorliceiokolice.eu/2018/11/katastrofa-budowlana-w-jezowie-decyzja-wojewody-i-kilka-dodatkowych-oswiadczen-malopolskiego-wojewodzkiego-inspektora-nadzoru-w-krakowie/.
W części opisowej projektu w ogóle nie pojawia się termin „ściana oporowa”; w części rysunkowej na jednym przekroju („przekrój normalny na zatoce prawostronnej km 1+039 – km 1+119”) podano wysokość tej ściany (3,80 m) i szerokość podstawy (2,00 m) – i to jest jedyna informacja nt. tego elementu konstrukcyjnego.
Uwaga uzupełniająca! Jak powinny wyglądać obliczenia statyczne ściany oporowej? Na przykład tak:
https://bip.malopolska.pl/e,pobierz,get.html?id=66397
albo tak:
bip.malopolska.pl/pobierz/727615.html.
Do podstawowych obowiązków kierownika budowy należy kierowanie budową obiektu budowlanego w sposób zgodny z projektem (art. 22 pkt 3 ustawy Prawo budowlane). Kierownik budowy Bolesław Haluch, także współwłaściciel firmy HAŻBUD (nr uprawnień GPA-7342-55/94) nie zawiadomił inwestora o tym, że projekt budowlany jest niekompletny i zamówił kątowo-płytowe elementy konstrukcyjne ściany oporowej według własnego widzimisię (elementy te utraciły stateczność i/lub uległy destrukcji) – tym samym nie dopełnił obowiązku wynikającego z art. 22 pkt 3 ustawy prawo budowlane oraz z par. 8 pkt 15 umowy z inwestorem:
„Do obowiązków Wykonawcy należy w szczególności (…) natychmiastowe zawiadomienie Zamawiającego o wadach i brakach w otrzymanej dokumentacji (…)”.
Wykonawca (firma Hażbud sp. z o. o.) zamówił prefabrykowane elementy ze zbrojeniem w strefie rozciąganej 5,2 cm kw. na metr bieżący ściany oporowej (Ø10 co 15 cm), z obliczeń wykonanych przez mgr inż. Tadeusza Wojciechowskiego wynika, że do osiągnięcia wymaganej nośności na zginanie potrzebne jest zbrojenie 19,2 cm kw. na metr bieżący ściany oporowej (Ø14 co 8 cm).
Z obliczeń wykonanych przez mgr inż. Tadeusza Wojciechowskiego, zob. https://gorliceiokolice.eu/wp-content/uploads/2018/10/ekspertyza-awaria-muru-wilczyska.pdf, wynika ponadto, że przy szerokości podstawy, którą założył projektant (2,00 m) nie są zachowane dwa warunki stateczności ściany oporowej (warunek na obrót i na przesuw).
Umowa o roboty budowlane zawarta między Gminą Bobowa a firmą Hażbud sp. z o. o., zob. https://gorliceiokolice.eu/wp-content/uploads/2018/12/skan12_12_1848446.pdf.
Zamówienie, które u wytwórcy prefabrykatów (firma Betonbest) złożyła firma Hażbud sp. z o. o. zostało opublikowane w materiale prasowym, zob. https://gorliceiokolice.eu/2018/11/katastrofa-budowlana-w-jezowie-na-tropie-budowlanego-i-urzedowego-przestepstwa-albo-kto-zaplaci-200-tysiecy-zlotych-za-naprawe-osuwiska/ wraz z wieloma dodatkowymi dokumentami, które jednoznacznie ujawniają rażące błędy wykonawcy w dziele przygotowania budowy muru oporowego. Szczególnej uwadze polecam dokument/zamówienie nr 00159/PM/09 z 24 września 2014 roku z pieczęciami firmy HAŻBUD i mgr. inż. Pawła Makowca z jego osobistym „akceptuję” dla uzbrojenia prefabrykatów (ø 10 co 15 cm). Wnoszę o bardzo uważną lekturę i analizę całości ww. tekstu wraz ze wszystkimi zamieszczonymi w nim dokumentami!!!
Obliczenia statyczne wykonane przez mgr inż. Tadeusza Wojciechowskiego, zob. https://gorliceiokolice.eu/wp-content/uploads/2018/10/ekspertyza-awaria-muru-wilczyska.pdf.
Do podstawowych obowiązków inspektora nadzoru inwestorskiego należy reprezentowanie inwestora na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji z projektem budowlanym (art. 25 pkt 1 ustawy prawo budowlane). Inspektor nadzoru ustanowiony przez inwestora – tj. inż. Agata Mężyk (nr uprawnień UAN-7342-12/92) – nie sprawdził, czy żelbetowe elementy, które zamówił wykonawca i z których wykonano ścianę oporową są zgodne z projektem budowlanym. W rezultacie powstała znaczna szkoda materialna i zagrożenie dla użytkowników drogi. Jest to sytuacja opisana w art. 95 ustawy prawo budowlane:
„Odpowiedzialności zawodowej w budownictwie podlegają osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, które: (…) 3) wskutek rażących błędów lub zaniedbań, spowodowały zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska albo znaczne szkody materialne; 4) nie spełniają lub spełniają niedbale swoje obowiązki (…)”.
Umowa o roboty budowlane, znak RIiGK.272.8.2014, zob. https://gorliceiokolice.eu/wp-content/uploads/2018/12/skan12_12_1848446.pdf, zawarto pomiędzy gminą Bobowa a firmą Hażbud sp. z o. o. Wykonawca (firma Hażbud) podpisał umowę z Gminą Bobowa (którą reprezentował burmistrz Wacław Ligęza). W paragrafie 11 tejże umowy wykonawca udzielił Gminie Bobowa pięcioletniej gwarancji na wykonane roboty. Punkt 12 w paragrafie 13 stanowi co następuje: „O wykryciu wady w okresie (…) gwarancji Zamawiający [czyli gmina Bobowa] obowiązany jest zawiadomić Wykonawcę na piśmie. Istnienie wady strony potwierdzą protokolarnie, uzgadniając sposób i termin jej usunięcia. W przypadku nieusunięcia wad przez Wykonawcę w uzgodnionym terminie wady usunie Zamawiający [czyli gmina Bobowa], obciążając pełnymi kosztami ich usunięcia Wykonawcę”.
Kluczowe 4 strony z dziennika budowy zostały opublikowane tutaj, zob. materiał prasowy https://gorliceiokolice.eu/2018/12/afera-osuwiskowa-dziennik-budowy-inz-agata-mezyk-nr-upr-uan-7342-12-92-i-boleslaw-haluch-upr-konstrukcyjno-inzynieryjne-w-zakresie-drog-i-mostow-gpa-7342-55-94/.
Na koniec chciałbym jeszcze raz podkreślić, że wszystkie materiały prasowe zebrane pod aktywnym linkiem, zob. https://gorliceiokolice.eu/tag/katastrofa-budowlana/ wymagają dokładnej lektury i analizy.
Dlatego niniejszym wnoszę jak na wstępie!
Łączę wyrazy szacunku,
Maciej Rysiewicz
Redaktor naczelny czasopisma „Bobowa-Od-Nowa”
38-350 Bobowa, Wilczyska 27
Członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich nr legitymacji 3321
26 stycznia 2019 r.
